## Wat is uw situatie?
- Ik heb moeite met slikken
- Ik heb moeite met kauwen
- Ik verlies gewicht
- Ik wil voldoende voeding binnen krijgen
- Ik wil inspiratie over recepten of tips zodat eten en drinken makkelijker wordt

## In het kort
Vroeg of laat kunt u problemen ervaren rondom eten en drinken. Zo ontstaan er smaak- en slikproblemen en komt gewichtsverlies regelmatig voor. 1 Gezond en lekker eten is belangrijk voor lichaam en geest. 2 Door alle voedingstoffen binnen te krijgen, krijgen we meer energie en voelen we ons vitaler. 2

## Wat merk ik?
- Regelmatig verslikken in eten en/of drinken 
- Kauwen en slikken kost meer moeite 
- Eten komt moeilijk op de juiste plek in de mond 
- Angst om te slikken of te stikken
- Minder eetlust
- Gewichtsverlies

## Wat kan ik doen?
- Ga samen met uw partner naar een logopedist
- Bekijk samen met uw partner tips om het eten en drinken makkelijker te maken. Voorbeelden zijn eten met een kleinere lepel in plaats van een vork, niet praten tijdens het eten omdat de kans op verslikken wordt vergroot en zorgen dat er altijd iemand bij is als u eet.1,3 In [deze](https://www.atlant.nl/wp-content/uploads/2019/05/A5-Boekje-Eten-en-Drinken-Huntington-WEBVERSIE-SPREADS.pdf) brochure zijn diverse tips te vinden
- Wanneer u of uw partner in staat is om te koken, zijn er verschillende kookboeken te vinden over aangepaste voeding. Boeken tips vindt u [hier](https://www.moeilijkslikken.nl/aangepast-voeding/kookboeken) 
- Wanneer u gebruik wilt maken van maaltijden die al voor u zijn bereid, zijn er verschillende organisaties die een assortiment met gepureerde en lekkere maaltijden aanbieden. Meer informatie vindt u [hier]( https://www.huntington.nl/de-ziekte-van-huntington/praktische-tips/voeding.html) 

## Wanneer contact opnemen?
Neem contact op met de logopedist als het slikken, eten en drinken steeds lastiger wordt. Neem contact op met de diëtist als u gewicht verliest. De logopedist en diëtist kunnen u goed helpen met het juiste slik- en voedingsadvies voor uw situatie. 

## Meer informatie
Voor meer informatie over eten en drinken bij de ziekte van Huntington kunt u [hier](https://www.huntingtonplein.nl/over-huntington/tips-en-hulpmiddelen/eten-en-drinken/) terecht. 

![Line 1.svg](https://huntington-platform-cms-media-prod.s3.eu-central-1.amazonaws.com/Line_1_ef062bead6.svg)

1 [Vereniging van Huntington](https://www.huntington.nl/de-ziekte-van-huntington/praktische-tips/voeding.html)

2 [Atlant](https://www.atlant.nl/wp-content/uploads/2019/05/A5-Boekje-Eten-en-Drinken-Huntington-WEBVERSIE-SPREADS.pdf)

3 [Niet stikken maar slikken](https://link.springer.com/article/10.1007/s12414-019-0013-y)

Ik heb moeite met eten en drinken 

## In het kort
In de loop van de ziekte komt een moment dat autorijden steeds lastiger wordt en niet meer veilig is. 1 Dat moment is vaak moeilijk te bepalen. Uw partner kan hierin een rol spelen met het inschatten van de rijvaardigheid. Soms kan de ziekte ervoor zorgen dat u het rijden zelf nog als veilig ervaart, maar het in de praktijk toch voor onveilige situaties kan zorgen. 1

## Wat kan ik doen?
Samen met een familielid of vriend kunt u een [zelfscan](https://www.test-it-online.com/test-maken/index.php?nulmID=6597&access_code=cBRU) invullen om te kijken hoe prettig en veilig u zich voelt in het verkeer. Ook kunt u uw behandelend arts betrekken en een melding doen bij het CBR dat u zich zorgen maakt. 2

## Meer informatie
Voor meer informatie over rijvaardigheid bij de ziekte van Huntington kunt u terecht bij de website van het [MUMC](https://info.mumc.nl/pub-633). Ook kunt u voor algemene informatie terecht bij het [CBR](https://www.cbr.nl/nl.htm). 

![Line 1.svg](https://huntington-platform-cms-media-prod.s3.eu-central-1.amazonaws.com/Line_1_ef062bead6.svg)

1 [NHG](https://www.nhg.org/sites/default/files/content/nhg_org/uploads/hab_ziekte_van_huntington-def.pdf)

2 [MUMC](https://info.mumc.nl/pub-633)

Ik heb steeds meer moeite met autorijden

## Wat is uw situatie?
- Ik heb moeite met concentratie
- Ik heb moeite met schakelen van de ene naar de andere taak
- Ik raak sneller vermoeid van sommige taken 

## In het kort
Voor de meeste mensen met Huntington vallen de eerste symptomen op in het werk. Dit zijn vaak symptomen die lijken op psychische overbelasting. Bijvoorbeeld weinig energie hebben, slaapproblemen, verminderde concentratie of sneller geprikkeld zijn. 1

## Oorzaken
Door overbelasting kunnen psychische functies soms tijdelijk minder goed werken. Dit kan leiden tot moeite met concentratie, geheugen en planning. Het denken gaat hierdoor trager. Hierdoor kunnen taken die voor u eerst niet zo inspannend waren meer moeite kosten 2

## Wat kan ik doen?
Overleg met uw huisarts, bedrijfsarts en leidinggevende wat u het beste kan doen om nog zo lang mogelijk uw werkzaamheden uit te kunnen voeren.2 Soms kunnen aanpassingen in taken of functies ervoor zorgen dat u de werkzaamheden aangepast kunt uitvoeren. Daarnaast kan een ergotherapeut u praktische adviezen geven over de werkplek.2

![Line 1.svg](https://huntington-platform-cms-media-prod.s3.eu-central-1.amazonaws.com/Line_1_ef062bead6.svg)

1 [Huntington KennisNet Nederland](https://www.hknn.nl/actueel/nieuws-en-blogs/veranderingen-op-het-werk-burn-outklachten-of-huntington-symptomen)

2 [NHG](https://www.nhg.org/sites/default/files/content/nhg_org/uploads/hab_ziekte_van_huntington-def.pdf)

Kenniscentrum