Wat is uw situatie?

Misschien merkt u dat uw partner (of andere naaste) sneller boos of geïrriteerd is dan vroeger. Voorbeelden hiervan kunnen zijn:

• Mijn partner wordt snel boos
• Mijn partner kan zomaar iets doen of zeggen zonder erover na te denken
• Mijn partner scheldt anderen uit
• Mijn partner gooit met spullen
• Mijn partner is snel geïrriteerd
• Ik heb soms het idee niet alles vrijuit te kunnen doen omdat ik bang voor de reactie van mijn partner

In het kort

Prikkelbaarheid betekent dat iemand zich minder goed kan beheersen en sneller boos of geïrriteerd raakt. Dit kan leiden tot verbale of fysieke uitbarstingen. In een ernstige vorm kan dit agressie zijn. Prikkelbaarheid komt in alle fasen van de ziekte voor – soms zelfs al voordat er bewegingsklachten zijn. ¹

In deze video geeft psychiater dr. Erik van Duijn meer informatie over prikkelbaarheid:

Waar komt dit door?

Prikkelbaarheid kan verschillende oorzaken hebben:

• Een psychische stoornis, zoals een depressie of een psychose
• Verminderde controle over de emoties, waardoor extremer wordt gereageerd. ²
• Overvraging. Als er te veel van iemand gevraagd wordt, bijvoorbeeld als iemand te veel opdrachten krijgt en niet alles kan overzien, kan diegene gespannen en geïrriteerd raken ¹

Wat kan ik doen?

• Wanneer de prikkelbaarheid verergert, is het verstandig om met uw partner te bekijken waar de prikkelbaarheid vandaan komt. Prikkelbaarheid kan bijvoorbeeld ook ontstaan door pijn of andere lichamelijke klachten. Net als door slecht slapen of het gebruik van sommige medicijnen ¹
• Probeer stressvolle situaties te vermijden door bijvoorbeeld een vast slaapritme en een dagstructuur aan te houden
• U kunt zelf uw gedrag wat aanpassen om het overzichtelijk te houden voor uw partner. Bijvoorbeeld niet te veel opties geven. Zoals kunt u beter niet vragen “wat wil je eten?” maar “wil je pasta of rijst?”. Ook kan het helpen om geen grote opdrachten te geven, maar kleinere opdrachten ²
• Wanneer dit soort aanpassingen niet genoeg helpen, zijn er medicijnen die de prikkelbaarheid wat kunnen verminderen, zoals antidepressiva. ¹ Bij agressie kan een antipsychoticum worden gegeven

Wanneer contact opnemen?

Neem contact op met de huisarts als de prikkelbaarheid verergert of als uw partner agressiever wordt.

Meer informatie

Voor meer informatie kunt u terecht op Huntingtonplein - Prikkelbaarheid of de Vereniging van Huntington

¹ Vereniging van Huntington

² Video Topaz